Thứ Ba, 8 tháng 5, 2018

LỄ HỘI VÀ VĂN HÓA


Hồ Ngọc Vinh
Hiện tượng tranh cướp lộc, tranh cướp ấn tín, chen lấn, xô đẩy ở các lễ hội, đặc biệt là ở các lễ hội lớn như: Lễ hội đền Trần, Lễ hội Yên tử, Hội chùa Hương, Bà chúa Kho. Không chỉ có vậy, các vụ ẩu đả dẫn đến thương tích, những trò chơi bạo lực, nhưng trò chơi bài bạc cũng diễn ra bên cạnh lễ hội. Mới đây thôi, trên mạng xã hội lan truyền tấm ảnh lãnh đạo thành phố Hải phòng sắp hàng chờ nhận ấn tín. Cùng với các hiện tượng nói trên là môi trường nơi tổ chức lễ hội bị xâm hại khá nghiêm trọng. Các loại rác thải, như túi ni lon và các rác thải sinh hoạt khác được vứt bừa bãi.
Điều đáng tiếc là trong dòng người trảy hội, đến với Phật, với Thánh, Thế giới tâm linh không phải tất cả vì đức tín, tín ngưỡng,, có văn hóa  tín ngưỡng, trí sáng, tâm trong mà, hướng tới chân thiện mỹ mà cơ bản do  tham lam, ngu mê, ích kỷ, đua chen. Dục tính lấn át, thiêu cháy cả tính thiện của con người.
Con người cúi rạp không vì sự ngưỡng mộ đức tín, hiểu biết nguồn gốc , triết lý sống của đạo mà vì lợi lộc, danh hư. Không chỉ cúi rạp trước thần, phật, thánh mà ngay cả trước con rắn bò lên mộ, trước cây xương rồng…trước những hiện tượng dị biệt được  thêu dệt, huyền hoặc thần thánh hóa.
Lo ngại  thay, những hiện tượng trên đây phản ánh thực tế xã hội hiện nay. Sự suy đồi của văn hóa và lối sống.
Cuộc sống của con người cơ bản là cuộc sống tinh thần trong đó có yếu  tố tâm linh. Chỗ dựa cho cuộc sống tinh thần của con người là lý tưởng, triết học, văn hóa- nghệ thuật và các giá trị xã hội. Cho nên đừng vội phê phán tín ngưỡng. Bởi nhiều tôn giáo, tín ngưỡng hướng con người tới chân thiện mĩ, góp phần xây dựng tâm hồn, nhân cách người Việt, tạo sự đoàn kết, xây dựng lối sống văn hóa trong cộng đồng.
Tín ngưỡng khác với mê tín dị đoan. Mê tín , dị đoan là biểu hiện của sự ngu mê, ngu tín, dốt nát, thiếu kinh nghiệm sống, yếm thế dẫn đến những hành vi sai lạc.
Lễ hội ở Việt Nam thường gắn với yếu tố tín ngưỡng. Ví dụ Lễ hội Yên tử, Lễ hội chùa Hương. Một số lễ hội chủ về truyền thống văn hóa, tập tục sống của cư dân vùng miền dần được phổ biến.
Tuy nhiên càng ngày yếu tố văn hóa tâm linh, văn hóa trong lễ hội càng bị lu mờ, thay vào đó là các chiêu trò kích động  tham lam của con người, lợi dụng sự ngu tín của con người để kiếm  tiền…
Sự ngu muội, tham lam, ích kỷ của con người bị những kẻ hoạt kê lợi dụng thổi bùng khiến con người lạc lối trong suy nghĩ, trong hành vi, lạc lối trong những quan niệm về giá trị.
Những hiện tượng dúi tiền vào bụng, vào tay, vào chân Tượng Phật, tượng La hán…hối lộ thần linh đồng thời cũng là biểu hiện của thực trạng xã hội lấy hối lộ để làm phương tiện đạt mục đích.
Thần, Phật, Thánh…… không tiêu được tiền không dùng máy bay, ô tô, tủ lạnh, lò vi sóng. Chỉ là những biểu tượng tượng trưng cho những quan điểm tôn giáo, tâm linh, hướng con người tới những giá trị cốt lõi :yêu thương, bao dung, tiết hạnh, chia sẻ giá trị..tạo cuộc sống văn hóa hơn mà thôi. Đến  với Lễ Hội với lòng xác tín, với sự hiểu biết, với văn hóa tâm linh sẽ khiến con người thanh thoát, nhẹ nhõm, tạo lối sống tích cực của cá nhân nhờ đó mà có nhiều thành quả giá trị cho bản thân và cộng đồng.
Gần 70 năm xây dựng văn hóa XHCN kết quả thật quá khiêm tốn. Lý tưởng, triết học, văn hóa XHCN chưa làm tròn sứ mệnh của nó là định hướng tư tưởng và hành vi sống văn hóa cho con người.
Một khi con bệnh không còn thuốc chữa thường là tin vào bói toán cho rằng đó là số mệnh.
Xã hội có những người mà sự ích kỷ, tham lam, sự bàng quan, sự ngu tín  bùng phát dữ dội che lấp hết nhân tính. Hiện tượng này đã đến hồi báo động. ….Nó cần phải được thay đổi.

                                                                                         Hưng Yên viết trong mùa Lễ hội.

0 nhận xét:

Đăng nhận xét