BÍ THƯ

Truyện ngắn của Hồ Ngọc Vinh

Cuộc họp dự kiến vào lúc 8h nhưng phải tới 8h 30^/   sáng mới có thể tiến hành. Đông  ngồi vào chiếc ghế giữa hai hai hàng bàn  xếp theo hình elip, chiếc ghế này lâu nay mặc nhiên dành cho chủ tịch đoàn, người chủ trì cuộc họp. Bên cạnh là phó bí thư kiêm chủ tịch xã Luận, mái tóc hoa râm, khuôn mặt phía trên trán hẹp, từ đuôi mắt trở xuống  tới gò má nở phè ra, sau đó phía dưới thu nhỏ lại vào cái cằm nhọn. Đôi mắt của Luận lộ vẻ tinh ranh, sắc sảo. Khuôn mặt và ánh mắt ấy cho thấy đây là một người giảo hoạt, tham vọng và mưu lược.

 Đông nói: Cuộc họp đảng ủy hôm nay, có mấy nội dung chính. Một là đánh giá tiến độ thực hiện việc xây dựng nông thôn  mới, đặc biệt là việc bê tông hóa đường làng theo chủ trương của các cấp ủy Đảng và chính quyền cấp trên. Hai là dự kiến nhân sự cho bầu cử đảng bộ nhiệm kỳ tới. Và thứ ba đó là chủ trương lập các đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra kinh tế trong ba khối: nông nghiệp, dịch vụ…

Thực hiện công khai, minh bạch trong hoạt động của các cấp chính quyền ở xã  theo chủ trương của Đảng theo Đông là vấn đề khó. Từ khi thay Thái giữ chức bí thư đảng bộ xã Chính Nghĩa, anh vẫn nung nấu ý nguyện thực hiện, song chưa có cơ hội đưa ý kiến này ra trong các cuộc họp Đảng ủy.

             Dung phó chủ tịch phụ trách văn hóa xã nói: 19 chỉ tiêu đặt ra cho việc xây dựng nông thôn mới, điện , đường, trường trạm… xã chúng ta đã đạt được 10 chỉ tiêu. Năm nay, nhà nước cho xi măng, dân  góp cát và công sức,  các tuyến đường trong thôn , xã  về cơ bản đã được bê tông hóa. Khuôn mặt của làng quê ngày càng khang trang…

            -Tôi băn khoăn không hiểu tại sao lại phải thanh kiểm tra kinh tế- Luận nói- Liệu có ý đồ gì đó khuất tất không?

-         Đây có phải là cái cớ để “dọn dẹp”  không? - Cường nói- tình hình kinh tế, văn

hóa,an ninh chính trị trong xã ổn định. Hà cớ gì phải thanh kiểm tra. Tôi đề nghị Đảng ủy cần cân nhắc kỹ việc này trước khi quyết định.

Đông nói: chúng ta đều thấy, kinh tế nông nghiệp và dịch vụ tăng trưởng khá. Tệ

nạn xã hội như cờ bạc, nghiện hút giảm rõ rệt. Đời sống nhân dân trong địa bàn cơ bản được cải thiện. Tuy nhiên dư luận trong dân vẫn còn bức xúc. Một là vấn đề tài chính lâu nay từ nhiệm kỳ trước tới nhiệm kỳ sau không được bàn giao. Một số công trình phúc lợi xã hội như trường THCS, hội trường giá đội lên quá cao, trong khi vừa đưa vào sử dụng đã có hiện tượng nún nứt, gạch lát bị bong vỡ. Việc quản lý đất đai cũng còn nhiều bất cập. Nhiều hộ dân lấn chiếm đất công xây tường, làm nhà chưa được sử lý triệt để, gây khiếu kiện… Để sử dụng đồng  vốn của dân, đầu tư có hiệu quả, tránh hiện tượng tham nhũng rất cần có thanh  kiểm  tra toàn diện, minh bạch trước dân.Tôi đề nghị các đồng chí cho biểu quyết về chủ trương này.

            Không khí của cuộc họp đột nhiên trở nên im lặng khác thường. Mọi người nhìn nhau do dự. Nhưng rồi chủ trương Đông đưa ra cũng được thông qua.

            Đông nói: như vậy mọi người đều thấy cần thiết tiến hành kiểm tra kinh tế ở một số ban ngành trong xã và nhất trí với chủ trương này. Nếu vậy, trước mắt chúng ta phải lập các tổ thanh tra, bao gồm những đồng chí có kinh nghiệp, nếu có nghiệp vụ kế toán thì càng tốt. Mỗi tổ cần ba người. Thành viên trong các tổ không nhất thiết phải là lãnh đạo đảng, chính quyền xã, có thể là các đồng chí đảng viên trong các Chi bộ. Mục đích của việc làm này giúp cho việc quản lý tài chính, kinh tế của các cấp chính quyền trong xã được tốt hơn nên phải làm ngay….

*

Rời cuộc họp với tâm trạng bực bội, lo lắng, Luận cùng Cường rẽ vào quán bia. Họ chọn một góc vắng, ngồi rồi gọi bia uống. Cường nói: Em biết mà. Ông Đông cứng nhắc lắm. Ông Đông còn làm Bí thư có ngày anh em mình gặp nạn. Được biết trước đây cũng vì hay có ý kiến mà Đông phải luân chuyển cơ quan vài lần.

Luận nhìn Cường ánh mắt vừa có vẻ khinh thị, vừa mang tính răn đe, nói: Cậu thì biết gì! Đông có chuyển đổi một vài cơ quan thật, nhưng dư luận về Đông rất tốt đấy. Mọi người khâm phục Đông bởi sự trung thực, phẩm chất lý tưởng và sự nhiệt tình, năng nổ trong công việc. Đối phó không dễ đâu. Luận nói rồi lặng im chốc lát, đôi mắt và khuôn mặt lộ vẻ mệt mỏi. Luận nhớ lại những lần thử kéo Đông về phía mình, bằng cách làm thân, tranh thủ ý kiến, thậm chí không ngại ngần chia lộc mỗi khi có lợi từ các công việc trong xã; nhưng Đông đều không nhận, làm Luận lúc nào cũng cảm thấy lo âu. Có lần Luận nói thẳng: Anh làm cán bộ làm gì cơ chứ! Anh chẳng thức thời gì cả! Có gì to tát đâu, chỉ là ít lộc người ta biếu. Minh giúp người ta, thì mình nhận. Anh lo lắng điều gì chứ? Anh làm vậy, bọn tôi khó xử, anh em mất đoàn kết. Đông nhìn Luận bằng ánh mắt sắc cương nghị nói:Mình không lo lắng điều gì cả. Có điều ăn rồi há miệng mắc quai, còn nói gì được anh em. Làm cán bộ phải gương mẫu, liêm khiết mới lãnh đạo được hiệu quả.

 Luận nói với Cường: cậu cũng biết nhiều năm nay, những con số được báo cáo, thông qua trong các cuộc họp của hội đồng nhân dân xã cuối năm chỉ có tính chất tượng trưng, giữa các nhiệm kì chằng có lấy một cuộc bàn giao tài chính cụ thể nào. Giờ thanh tra,  moi móc ra thì rầy rà to.

Cường nói: theo anh việc này có thể thực hiện được không?

Luận nói: Đông có vẻ cương quyết lắm. Rồi dường như không tiện nói thêm, họ rời quán bia lúc trời đã nhá nhem tối. Luận bật đèn pha, ngồi lên xe, như việc làm thường lệ, quan sát phía sau, phía trước rồi mới cho chạy chậm về nhà, lòng vô cùng bực bội, lo lắng, nghĩ tới, nghĩ lui tìm cách ngăn chặn việc làm của Đông.

 Sáng sau, trong gian phòng của bí thư huyện ủy Yến, Luận nói: Báo cáo anh! Em và nói chung dư luận nhân dân trong xã vẫn thừa nhận đồng chí  Đông  là một người trung thực, thẳng thắn, dám nói thẳng , nói thật. Đồng chí ấy là một đảng viên trung kiên.

Khuôn mặt của Bí thư Huyện Ủy tươi lên khi ông nghe Luận báo cáo vắn tắt về công việc của xã. Đây không phải là lần đầu Ông tiếp xúc với với Luận. Gần chục năm nay theo dõi hoạt động của các Đảng bộ các xã trong huyện qua nhiều kênh thông tin ông nắm rõ nhân sự của tửng đảng bộ xã. Tiếp xúc riêng với lãnh đạo chính quyền, lãnh đạo đảng các xã giúp ông có cách nhìn vừa tổng quát, vừa sâu tới từng cá nhân, thậm chí những cá nhân trọng yếu có ảnh hưởng lớn tới những hoạt động chính trị, kinh tế ở địa bàn; đây là khâu tất yếu trong việc tìm hiểu, bổ nhiệm cán bộ của huyện ủy. Thực tiễn cho ông biết, nơi nào có đội ngũ cán bộ giỏi, có tâm, có tầm, nơi ấy kinh tế phát triển mạnh, an ninh chính trị văn hóa được phát triển. Bởi vậy trong nhiệm kỳ tới này, phải tìm được các nhân tố mới, những cán bộ mới đáp ứng được đòi hỏi đối với cán bộ đảng và chính quyền trong tình hình mới.

Luận không quên theo dõi vẻ mặt của Bí thư huyện ủy. Thấy đồng chí bí thư tỏ vẻ hài lòng, Luận tiếp lời: tuy nhiên, với tư cách là đảng viên, phó bí thư đảng bộ, tôi thấy cần phải báo cáo thêm với đồng chí về những mặt chưa được của cá nhân đồng chí Đông. Thứ nhất, đồng chí Đông chỉ đạo hoạt động đảng ở một địa bàn thuần nông, trong khi ít kinh nghiệm tổ chức sản xuất. Nhiệm vụ của đảng bộ xã là chỉ đạo các hoạt động sản xuất nông nghiệp ở xã, khi bí thư thiếu thực tế về mặt này sẽ dẫn đến tình trạng chung chung, nói không đi đôi với việc làm. Sẽ là lý luận suông như dư luận nhân  dân đã nói về đồng chí Đông. Hai nữa, trong nửa nhiệm kỳ qua, đồng chí Đông với cương vị của mình o ép các đảng viên đồng ý với chủ trương lập các tổ thanh tra, tiến hành thanh tra kinh tế ở một số tổ chức trong xã . Việc làm này  có thể  làm rối  các hoạt động ở xã, gây hoang mang tư tưởng trong các đảng viên trong đảng bộ, trong dân. Một số đồng chí đảng viên trong đảng bộ rất bất bình trước việc làm này, song không dám có ý kiến. Thứ ba, cá nhân đồng chí Đông phạm một vài sai lầm không đáng có. Ví dụ: sử dụng tài sản công vào việc riêng sai mục đích. Việc làm này không những ảnh hưởng xấu tới cá nhân đồng chí bí thư, còn hại tới uy tín của Đảng trong dân.

Bí thư Huyện ủy Yến nhíu mày, khuôn mặt ông lộ rõ vẻ thất vọng. Cuộc gặp mặt với phó bí thư, chủ tịch xã Luận vẻn vẹn trong hai chục phút. Còn lại một mình trong phòng, ông ngồi yên lặng bên bàn suy nghĩ mông lung. Ông nhìn ra bên ngoài. Bầu trời mùa xuân sau mưa phùn dài ngày nay nắng mới le lói cũng đủ để bầu trời u ám kịp vén lên những mảng tươi sáng ở phía đông. Những cây xà cừ, cây sấu khoác màu xanh nõn mỡ màng. Hoa sấu đơm trắng ở đầu cành, rắc những cánh hoa xuống mặt đất. Bất giác ông nhớ lại sự việc cách đây hai năm. Lúc ấy đảng bộ xã Chính Nghĩa là đảng bộ xã yếu kém trong Huyện. Sản xuất nông nghiệp và dịch vụ của xã đi xuống. Đời sống nhân dân khó khăn. Trong xã, hiện tượng ma túy, cờ bạc, lô đề và trộm cắp diễn ra . Trước tình hình đó đảng ủy Huyện có cuộc họp riêng về xã. Kết luận của cuộc họp ấy là cần chỉnh đốn lại đội ngũ lãnh đạo chủ chốt của xã Chính Nghĩa.

             Yến cho mời Đông lên gặp riêng. Hôm đó cũng vào buổi sáng.  Căn phòng nhỏ nằm trên tầng 2 của trụ sở huyện ủy, thoáng và mát. Ngay phía trên tường nơi Yến ngồi làm việc đặt một khung ảnh Bác Hồ trong tư  thế đàng hoàng, đĩnh đạc và thần thái đang ngồi viết trên chiếc salon bằng song. Trên phía tường trái của gian phòng là bức ảnh các lãnh đạo tỉnh… Thế nào? Anh khỏe chứ- Yến – mở đầu thân mật.

Đông: Cám ơn anh! Tôi khỏe.

Yến  tiếp: Trước đây , anh từng làm việc ở huyện đội, nhiều năm phục vũ trong quân ngũ. Nhiều đồng chí lãnh đạo huyện biết anh. Họ đánh giá rất cao ở hiểu biết xã hội và trình độ văn hóa của anh. Được biết thời gian làm việc ở huyện, anh đã tỏ rõ là cán bộ có năng lực tổ chức quản lý, liêm khiết, một đảng viên tâm huyết và trung kiên với đảng- dừng lại đôi chút, Yến  nhìn Đông như thăm dò rồi tiếp lời- Đồng chí nghỉ hưu lâu chưa?

Mới thôi- Đông đáp.

Yến tiếp lời, có vẻ như tiếc nuối- Hưu trẻ quá. Vào tuổi này còn cống hiến được nhiều. Đồng chí mới vào cái tuổi năm mươi mà. Từng trải và nhiều kinh nghiệm.

Cũng không quá trẻ như anh nghĩ đâu- Đông nói.

Yến: Thôi vào việc ngay nhé. Vừa rồi, đảng ủy huyện có cuộc họp  riêng về xã Chính Nghĩa. Xã Chính Nghĩa hiện nay là xã yếu của huyện. Yếu về mọi mặt. Kinh tế chậm phát triển. Trong xã xảy ra nhiều vụ việc kiện cáo. Các anh bên công an bắt mấy vụ đánh bạc, buôn ma túy ở xã. Đảng ủy huyện rất quan tâm tới tình hình của xã. Nghị quyết của đảng ủy huyện là ngay trong tháng này phải chỉnh đốn tình hình xã Chính Nghĩa, bắt nguồn từ khâu cán bộ chủ chốt. Bởi vậy, đảng bộ huyện mời đồng chí lên đây, động viên đồng chí giữ trọng trách bí thư đảng bộ xã Chính Nghĩa thay cậu Hưng vừa bị kỷ luật đảng. Đồng chí nghĩ thế nào?

            -Cám ơn sự tin tưởng, kỳ vọng của các anh với tôi. Thật ra người đã nghỉ hưu chỉ muốn tĩnh tại, làm những công việc nhẹ nhàng tránh bị dồn ép, bức xúc, ung dung  tự tại mới thực sự là tiên đấy.

            - Tôi cũng hiểu vậy, nhưng bây giờ đảng bộ đang cần người có kinh nghiệm. Đồng chí chịu khó làm bí thư thay Hưng! Dịp này xã nhà đang có vài vấn đề cần giải quyết, cần có người có kinh nghiệm, chín chắn lãnh đạo. Huyện ủy đã rà soát lại đội ngũ cán bộ xã. Đội ngũ lãnh đạo xã hầu hết tuổi đã cao. Lớp trẻ thì lại trẻ quá, chưa có kinh nghiệm, chưa được đào tạo. Đồng chí làm bí thư đảng bộ xã Chính Nghĩa , huyện yên tâm. Gắng sức xốc lại phong trào sản xuất, dọn dẹp  tệ nạn, bồi dưỡng đội ngũ lãnh đạo kế cận rồi về. Lúc này là lúc dân cần anh, Đảng cần anh. Không thể từ chối được đâu.

……..  Gần hai năm trôi qua từ khi Đông làm bí thư đảng bộ xã, qua báo cáo của đồng chí Lân  ủy viên thường vụ huyện ủy là người theo dõi trực tiếp xã,  Yến  biết xã Chính Nghĩa  đã vươn lên là một xã có kinh kế nông nghiệp và dịch vụ khá trong huyện. Một vài chính sách khuyến khích kinh tế tiểu thủ công nghiệp của xã đã phát huy tác dụng như: mở dịch vụ giao thông thủy, xây dựng bến bãi khai thác vật liệu. Cạnh đó, chủ trương của đảng về dồn ruộng, đổi thửa, xây dựng nông thôn mới đang được khẩn trương tiến hành. Cho tới nay, theo báo cáo, đảng bộ xã Chính Nghĩa là đảng bộ vững mạnh, các chỉ tiêu về kinh tế nông nghiệp, dịch vụ, chỉ  tiêu tuyển quân đều tăng khá. Xã đạt được 11 trong mười bảy  tiêu chỉ đối với nông thôn mới.Vậy mà theo báo cáo của Luận , Đông lại có những khuyết điểm không đáng có như thế. Đặc biệt là trong giai đoạn này những tháng bản lề kề với nhiệm kỳ đại hội đảng các cấp sắp tới việc tiến hành thanh kiểm tra theo ý kiến của Đông nhằm mục đích gì, trong khi xã cần ổn  định để phát triển. Trong thâm tâm, ông tin Đông. Một đảng viên kiên trung lại có tầm hiểu biết văn hóa xã hội như thế, khó có thể có sai lầm. Vậy thì mấu chốt của vấn đề nằm ở đâu. Việc này cần phải xem xét thật kỹ trước khi có những quyết định tiếp theo.

*

…Sau những ngày oi bức nóng nực, chiều nay trời trở gió. Lốc ào ạt thổi, cuốn bụi, và lá cây tung lên cao, xoáy tròn rồi tấp chúng xuống mặt đất. Lát sau, trời chợt trở lại yên ắng. Mưa bắt đầu rơi. Mưa nặng hạt. Những hạt mưa rào đầu hạ xiên xiên mù trắng cả đất trời, khỏa đi cái nóng như thiêu, như đốt, oi nồng của những ngày  qua. Luận cùng Cường , Hưng và  Mừng ngồi trên chiếc chõng trong cái lều của một khu sinh thái đồng quê. Khu ẩm thực sinh thái này nằm giữa cánh đồng, cách xa khu dân cư. Xung quanh khu ẩm thực là cánh đồng lúa rộng mênh mông, lúa đang thì con gái xanh mỡ màng. Phục vụ bàn là một cô gái chừng 16, 17  tuổi, mặc cái váy ngắn cũn cỡn đến không thể ngắn hơn. Cặp đùi trần, trắng nõn dài đến tận nách khiến thực khách không thể không chú ý, đến nỗi phụ nữ cũng phải cảm xúc ghen tỵ huống hồ đấng mày râu. Cô gái ngúng ngoảy bày trên chiếc bàn bằng tre đĩa thịt mèo xào xả ớt, thịt mèo hấp…rồi đứng cạnh bàn rót rượu.

Luận nói:  Thôi! Hôm nay em không phải rót  rượu. Bọn anh có chút việc riêng, khi cần sẽ gọi.

Rượu đã ngà ngà say, Luận nói: Nếu để Đông làm chuyện này ( thanh tra kinh tế ) thì không những tôi,  các ông nữa cũng sẽ bị liên lụy.  

Ông Đông hay nói quá! Lý thuyết suông. Công việc đang đâu vào đấy, chỉ muốn làm rối tung lên. Làm thế để được cái gì cơ chứ Mừng nói.

-         Để loại bỏ đối thủ thôi! Sắp tới quy hoạch cán bộ cho nhiệm kỳ tới Hưng nói.

-         Ai là đối thủ của ông ấy. Ông ấy cứng nhắc quá. Ở nông thôn đâu như ở cơ

quan, khác . Đem kinh nghiệm từ lĩnh vực khác áp vào thực tiễn ở nông thôn liệu có hợp lý không?

            Câu chuyện giữa họ cứ chung chung như thế, dù trong lòng ai cũng có mối lo canh cánh trong lòng.

            Luận nâng chén nhấp một ngụm rượu, cứ nghĩ đến Đông là sôi ruột, ức như bị bò đá. Cái gai dăm lâu ngày trong bụng không dễ gì nhổ được. Là cán bộ lâu năm ở xã Chính Nghĩa, Luận biết,  lâu rồi từ nhiệm kỳ này  tới nhiệm kỳ khác, sổ sách kế toán có bao giờ được bàn giao. Nếu kiểm tra đất đai, lòi ra ngay một số thửa ruộng được giao cho vài người canh tác hàng năm không phải đóng thuế, chẳng nằm trong hồ sơ sổ sách nào. Hàng năm huyện cấp cho xã tiền….  chi hết bao nhiêu đúng mục đích, còn lại bao nhiêu, giờ bị phát giác qua kiểm tra thì có người mất cả tiền đồ chính trị và kinh tế.

            Luận nói: tôi đã nói chuyện với Bí thư Đảng bộ huyện. Trong đó chú ý khoét sâu vào hạn chế của Đông, nói nhiều, ít kinh nghiệm. Thành  tựu mấy năm qua là kết quả của toàn đảng bộ và nhân dân trong xã, không riêng đồng chí Đông.

-         Tốt nhất là tạo ra dư luận ồn ào trong dân về những khuyết điểm Đông mắc

phải- Mừng nói. Cạnh đó ngăn chặn kịp thời chủ trương thanh kiểm tra.

            Luận gật gù nghĩ: đúng là Mừng, không thể coi thường nó. Thằng cha ít nói nhưng thâm hiểm. Mình  cũng phải dè chừng. Luận nói: đúng thế! Mọi người chặn  ngay việc thành lập tổ thanh tra. Vận động đảng viên , quần chúng không tham gia. Cần thì dọa nạt để Đông không thể làm việc này. Mặt khác  tiêu hủy hết giấy tờ sổ sách từ trước tới nay, bằng cách nào cũng được. Việc làm này có hai mục đích. Một là ngăn bàn tay  của Đông; hai nữa hướng tới loại bỏ Đông  trong quy hoạch cán bộ xã ở nhiệm kỳ tới. Tôi sẽ vận động cấp trên. Các ông nhớ! Chúng ta ngồi trên một con thuyền.

            .. Không lâu sau đó, Mừng vào gặp Đông ở văn phòng. Mừng nói giọng có vẻ như hốt hoảng, nhưng khuôn mặt nhỏ như mặt chuột tinh ranh lại có vẻ như giễu cợt: Báo cáo anh! Không thể lập các tổ thanh tra! Anh ạ! Muốn thanh tra phải có nghiệp vụ. Không có nghiệp vụ, giở đống sổ sách chẳng biết bắt đầu từ đâu, các con số  có ý nghĩa gì Một vài người có nghiệp vụ kế toán đang hưu trí ở xã, từ chối không tham gia. Em nghĩ, việc này khó thực hiện.

            Thật ra Đông đã biết thông tin này. Đông đang đau đầu không chỉ với việc tổ thanh tra cho mãi tới nay chưa thể lập,  mà còn với sự kiện mới xảy ra tối qua. Kẻ trộm đã bẻ khóa một vài gian phòng ở trụ sở ủy ban xã, lấy đi mọi tài liệu lưu trữ . Dư luận trong dân đang ồn ào việc anh sử dụng tài sản công sai mục đích. Đông thấy hình như đang có một âm mưu nào đó ngấm ngầm làm mất uy tín của anh trong đảng bộ và trong dân.

-         Mừng nói: em biết chủ trương anh đưa ra là đúng. Minh bạch và công khai để

ngăn chặn tham nhũng, quản lý  sử dụng tốt tài sản công là việc nên làm, phù hợp với chủ trương của đảng. Việc này em ủng hộ anh. Nhưng em biết một số người không thích đâu. Họ không tiện phản đối anh trong cuộc họp mà thôi.  Mừng nói giọng nhỏ đi vẻ mặt lộ vẻ thông cảm. Nhưng trong lòng Mừng lóe nên ý nghĩ đắc thắng. Ông cứ thử làm đi! Đố ông làm nổi việc gì đấy. Biết điều thì yên bề đi! Nếu không ngựa sẽ gãy chân giữa đường không chừng.

            Buổi chiều hôm đó, họp ban thường vụ đảng ủy. Như  thường lệ, Đông đến sớm, ngồi vào ghế chủ tọa chờ. Hơn nửa tiếng sau mọi người mới có mặt đầy đủ, cuộc họp mới bắt đầu. Không khí của cuộc họp có vẻ yên lặng bất thường. Nội dung kiểm điểm lại việc thực hiện xây dựng nông thôn mới ở các thôn trong xã và xây dựng nếp văn hóa mới ở cộng đồng. Đông cố gắng tỏ ra lạc quan vui vẻ khi nghe các báo cáo. Song trong lòng không thôi với những suy nghĩ về chủ trương lập tổ thanh tra có thể không thành. Đông linh cảm thấy dường như đang có sóng ngầm nào đó quyết liệt đang chống anh từ mọi phía. Điều này anh đã lường được thậm chí trước khi nhận trọng trách làm bí thư đảng ủy xã. Nhưng đấy là tâm nguyện  của anh, muốn ngăn chặn những yếu kém trong công tác quản lý của các cấp chính quyền trong xã. Mấy năm qua, sống trong dân, Đông hiểu dân mong muốn việc đó, những đảng viên tâm huyết mong muốn việc đó. Mục đích cuối cùng là làm cho tổ chức đảng xã vững mạnh, nâng cao hiệu quả của công tác quản lý, xây dựng nông thôn mới mà thôi.

Đông nói; nhiệm vụ  này cho dù khó khăn, nhưng vẫn phải làm. Chúng ta có thể bắt đầu từ viêc thu thập các báo cáo của các ban ngành trong xã qua các năm. Vẫn phải lập ra các tổ có trách nhiệm thanh kiểm tra để thực hiện việc này. Chúng ta làm điều này không phải với mục đích để loại trừ ai mà cơ bản là nâng cao sức chiến đấu của đảng, thực hiện chủ trương xây dựng nông thôn mới hiệu quả. Cho  tới 5 giờ chiều cuộc họp mới kết thúc. Đông ngồi lán lại hồi lâu trong phòng làm việc, suy nghĩ mông lung. Sinh ra và lớn nên ở làng, trong bao tháng năm trong quân ngũ, cuộc sống của anh vẫn không tách rời phồn thực vật chất và văn hóa làng. Cho dù mấy năm nay, làng xã, cuộc sống vật chất đầy đủ hơn, nhưng con người vẫn nếp sống văn hóa ấy, theo thói quen. Lãnh đạo xã, các ban ngành nay nhiều hơn, song phương pháp lãnh đạo vẫn xưa cũ, phụ thuộc gần như hoàn toàn vào sự chu cấp kinh tế và chỉ đạo của các tổ chức chính trị cấp trên. Đặc biệt là một số cán bộ chủ chốt xã, thao túng mọi công việc ở xã, bán đất bừa bãi, hoặc câu kết với các doanh nghiệp bán rẻ lợi ích của cộng đồng, thu về lợi ích riêng. Anh muốn thay đổi nếp lãnh đạo xưa cũ ấy, thổi vào đó luồng sinh khí mới, nhiệt tình đoàn kết, vì lợi ích chung của cộng đồng. Muốn vậy, tổ chức đảng phải mạnh, tập trung được những người có phẩm chất đạo đức và ý chí, có năng lực, làm cho các hoạt động của các tổ chức chính trị xã hội trong xã minh bạch; muốn vậy cần thanh kiểm tra, giúp cho các hoạt động quản lý của chính quyền được tốt hơn. Nhưng thật khó bề thực hiện.

*

            Gần năm nay, Yến  mới về xã Chính Nghĩa, chiếc xe từ trên đê rẽ vào làng. Từ đây đến trụ sở đảng ủy, ủy ban nhân  dân xã Chính Nghĩa chỉ còn chừng bảy trăm mét. Anh vui vẻ vì thấy sự đổi thay rõ rệt của làng trong mấy năm qua. Những nếp nhà tranh, nhà xây cấp bốn nay nhường chỗ  cho những căn nhà hai ba tầng tươi rói màu sơn, đường làng cũng đã được bê tông hóa. Qua tấm kính mờ của chiếc xe, anh có thể quan sát những người dân  tất tả ra đồng.

            Đông tiếp Yến trong phòng làm việc. Anh báo cáo với Đồng chí bí thư huyện ủy những nét chính về kinh tế, văn hóa và trật tự an ninh ở xã trong những tháng qua. Thật ra những điều này, Yến đã thấy được qua các báo cáo thường kỳ của xã. Lần này về Chính Nghĩa anh muốn tìm hiểu thêm về công tác nhân sự chuẩn bị cho đại hội đảng bộ xã, và một vài vấn đề tế nhị khác.

            Yến  nói:Trong cuộc sống, người ta sợ nhất điều gì?

            Đông đang băn khoăn không hiểu Yến ám chỉ điều gì thì Yến tiếp lời- Có nhiều cái phải sợ. Song theo tôi, sợ nhất là ông hàng xóm tham lam, hai là người “hay nói” vạch áo cho người xem lưng, thứ ba những kẻ thủ đoạn.

            Đông lập tức phản ứng; Nói đúng thì đâu có sợ. Người ta chỉ cho mình sai trái để sửa, để ngăn ngừa thói hư tật xấu thì tốt chứ. Cổ nhân nói “ Người chê ta là thày ta”. Vấn đề là mục đích của việc vạch lá tìm sâu ấy.

            Yến: vấn đề là, công việc đang ổn định, phát triển, làm  rối tung lên là điều không nên làm.

            Đông : Anh nói vậy là tôi hiểu ám chỉ điều gì.Thật ra, chủ trương thanh kiểm tra kinh tế ở xã, tôi đã báo cáo với các anh. Có thể có vài đồng chí có ý kiến này khác về vấn đề này, nhưng theo tôi là cần thiết, rất cần thiết để minh bạch các hoạt động của đảng,  đoàn thể ở xã. Có thế lãnh đạo mới nắm rõ được nguồn lực, tập trung cho xây dựng kinh tế, văn hóa, tạo niềm tin trong dân, tránh được tệ tham nhũng. Việc này được đa số các đảng viên trong đảng bộ ủng hộ, nhưng cho tới nay bị chậm trễ vì rất ít người biết nghiệp vụ thanh kiểm tra, kế toán, một số đồng chí ngần ngại  chủ trương dĩ hòa  vi quý không muốn tham gia. Vừa rồi xảy ra tình trạng mất hồ sơ , sổ sách lưu trữ, khiến việc này khó thực hiện.

            Yến ngồi yên lặng, lắng nghe Đông giãi bày. Bằng sự từng trải và nhạy cảm chính trị, anh có thể thấy trước được việc này.

Yến nói:Tôi đánh giá cao  nhiệt tình cách mạng của đồng chí. Tiếp xúc với  lãnh đạo Đảng các xã, tôi thấy ít người vào độ tuổi này vẫn còn đầy tâm huyết và ý chí như thế. Song lưu ý phương pháp gì thì cũng phải tùy vào tình hình thực tế. Đảng bộ huyện, cá nhân tôi ủng hộ chủ trương của đảng bộ xã Chính Nghĩa. Có điều nên bóc tách từng việc gỡ dần, tránh xáo trộn và hoang mang không đáng có trong dân. Bỗng có chuông điện thoại reo, Yến cầm máy nói: xin lỗi tôi nghe máy, rồi áp sát  điện thoại di động vào tai. Yến nói vội: giờ tôi phải về huyện ngay. Lúc khác khi anh lên họp huyện, có thời gian chúng mình sẽ ngồi với nhau lâu hơn về vấn đề này. Yến vội cầm cái cặp da đen, bước ra hành lang gọi lái xe. Chiếc xe đưa Yến về huyện ngay buổi sáng hôm đó.

Vào một ngày không lâu sau đó, huyện ủy họp bất thường về tình hình ở xã Chính Nghĩa. Cuộc họp được tổ chức trong hội trường trên tầng hai. Gian phòng dùng làm hội trường, nơi diễn ra các cuộc họp thường kỳ của huyện ủy nằm ở phía trái nhà, trong phòng kê chiếc bàn hình bầu dục bằng gỗ ép màu nâu, quanh bàn đặt những chiếc ghế đầu mặt ghế phủ đệm nhung màu xanh. Bước lên cầu thang , Yến rẽ trái bước vào phòng với dáng điệu nhanh nhẹn. Anh đường hoàng và tự tin ngồi vào chiếc ghế ở đầu dãy gần bàn cử tọa. Các đồng chí trong huyện ủy đã có mặt đầy đủ.

Yến nói: nội dung  cuộc họp hôm nay chủ yếu bàn về tình hình hình của xã Chính Nghĩa, tình hình triển khai các khu công nghiệp, khu đô thị mới ở xã Ngọc Lâm. Về tình hình ở xã Chính Nghĩ, trước tiên đồng chí  Lân báo cáo. Một số thành tích của xã Chính Nghĩa trong những năm gần đây, tôi đã báo cáo trong các phiên họp thường kỳ. Xã Chính Nghĩa từ yếu kém đã vươn lên thành xã khá của huyện. Điều đó chứng tỏ, lãnh đạo đảng và chính quyền xã Chính Nghĩa đã đi đúng hướng, thực hiện tốt chủ trương , đường lối của đảng nhà nước. Tuy nhiên gần đây có dư luận về đồng chí Đông, thậm chí có đơn thư nặc danh khiếu nại về một vài công việc. Thưa các đồng chí, qua tìm hiểu, được biết thông tin về việc đồng chí Đông sử dụng tài sản công vào mục  đích riêng là không đúng. Sự thật là đồng chí Đông có thuê máy bơm của hợp tác xã, đã thanh toán tiền công thợ, tiền thuê máy. Điều này có đồng chí Lan chủ nhiệm hợp tác xã chứng thực. Lưu ý rằng rất có thể đây là một âm mưu nhằm hạ uy tín của đồng chí Đông trong đảng và trong dân. Mặc dù có những tin đồn thất thiệt, nhưng đồng chí Đông vẫn được các  đảng viên trong đảng bộ xã Chính Nghĩa nể phục, tin tưởng, có uy tín cao trong dân. Về chủ trương lập tổ thanh tra, tôi khẳng định có động cơ đúng đắn, nhằm tạo điều kiện cho lãnh đạo các ban ngành nắm được cụ thể  số liệu về các nguồn  lực để phát triển kinh tế có hiệu quả. Vừa rồi, qua kiểm tra đã phát hiện việc tư thông giữa công ty Thành đạt với một vài lãnh đạo xã, trong đó có cả đồng chí chủ tịch xã, nhằm thầu ba mươi Ha đất làm dịch vụ bến bãi. Việc làm này đã bị phát giác và ngăn chặn kịp thời, tạo được sự tin tưởng trong dân.

Khuôn mặt Bí thư huyện ủy Yến tươi hẳn lên khi nghe thường vụ huyện ủy, phụ trách xã Chính Nghĩa báo cáo. Anh nghĩ, vậy là huyện ủy và cá nhân anh đã không lầm khi nhìn nhận, đánh giá một con người là đồng chí của mình. Anh tự trách mình có lúc niềm tin của anh về Đông bị nung lạc bởi những thông tin không chính  xác về đồng chí của mình.

Rời cuộc họp Yến về phòng làm việc. Anh cầm máy suy nghĩ giây lát rồi bấm máy gọi Đông. Giọng hồ hởi, thân thiện. Tôi vừa được nghe đồng chí Lân báo cáo về tình hình ở xã Chính Nghĩa và của cá nhân đồng chí. Huyện ủy biểu dương những thành quả đảng bộ và nhân dân xã Chính Nghĩa đã đạt được trong thời gian vừa qua. Bên cạnh những mặt tích cực, đảng ủy xã cần khắc phục một số yếu kém ở một vài cán bộ xã. Xử lý vấn đề cần cương quyết, mềm dẻo, được việc song tránh gây mâu thuẫn nội bộ và dư luận không lành mạnh. Huyện ủy nhất trí với chủ trương của đảng bộ xã trong việc thành lập tổ kiểm tra, tiến hành kiểm tra ở mọi khâu: kinh tế, quản lý ở các ngành, đoàn thể ở xã, tạo lập kỷ cương, đoàn kết nội bộ thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, văn hóa mới ở nông thôn. Huyện ủy cũng lưu ý đảng bộ xã trong việc quy hoạch cán bộ cho nhiệm kỳ tới. Những đồng chí được cơ cấu lần này cần đảm bảo các quy định trong Điều lệ đảng, có hoài bão, nhiệt tình năng nổ và phải có năng lực tổ chức, lãnh đạo thực sự.

Đông buông máy. Anh cảm thấy vui khi nghe  đồng chí bí thư huyện ủy trực tiếp gọi thông báo kết quả của cuộc họp của huyện  ủy về xã và về cá nhân anh. Anh bước lại gần cửa sổ, trong lòng lắng đọng lại những băn khoăn lo lắng, nghĩ: Được đảng tin, nhân dân tin tưởng, ở cương bí thư đảng bộ, anh sẽ làm, phải làm rất nhiều nữa để đời sống nhân dân trong xã ngày càng được nâng cao hơn.

                                                                        Hưng Yên ngày 8 tháng 6 năm 2015        

Posted in: Truyện ngắn