Thứ Tư, 8 tháng 4, 2015

Bài báo khoa học của Thầy Đỗ Thế Hưng 2

  1 
PHÁT TRIỂN CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC ĐẠI HỌC THEO HƯỚNG 
TÍCH HỢP 

Th.s Đỗ Thế Hưng – Trường Đại học SPKT Hưng Yên 

Bài đăng Tạp chí Giáo dục số 294 
Phát triển chương trình là vấn đề có tính căn bản và tính toàn diện của nhà 
trường và toàn bộ sự nghiệp giáo dục. Chương trình là sự thể hiện tập trung của 
quan niệm, tư tưởng và nội dung giáo dục, cũng là hình thức và con đường chủ yếu 
quán triệt phương châm giáo dục, thực hiện mục tiêu đào tạo. Về một mức độ rất 
lớn, nó quyết định chất lượng giáo dục, từ đó ảnh hưởng đến tố chất quốc dân và 
sức mạnh t ng hợp của một quốc gia.  uy nhiên nhiều năm qua, c ng tác nghiên 
cứu và ứng dụng trong phát triển chương trình giáo dục chưa được quan tâm đ ng 
mức, còn  thiếu đội ngũ chuyên gia có nghề và  làm chuyên nghiệp  trong  lĩnh vực 
quan trọng này. Phát triển chương trình giáo dục như thế nào cho ph  hợp với  u 
thế đ i mới giáo dục hiện nay và đáp ứng được nhu c u của    hội là câu h i đ t 
ra đối với các nhà  trường đại học và các nhà nghiên cứu mà việc giải quyết nó 
trước hết và quan  trọng  là c n phải  tìm  iếm nh ng cách  tiếp cận hiệu quả hơn 
trong việc  ây dựng, phát triển chương trình. 
 ài báo này s  bàn đến một quan điểm định hướng hiện đại trở thành một  u 
thế được nhiều nước trên thế giới quan tâm nghiên cứu ứng dụng và đối với nước 
ta cũng đ c biệt ch  trọng trong quá trình đ i mới giáo dục đại học Việt Nam, đó 
là phát triển chương trình giáo dục theo hướng tích hợp. 
1. Phát triển chương trình giáo dục tích hợp 
Tích hợp  (Integrated    h   T                                   c c       h  
 hỏ   ẻ   h  h mộ   hố    hố    hấ ;         ố  c c   h  h phầ  mộ  h    hố     ạ  
 ê  h   hố        bộ”. [1]  
T         h  -         h   h  :   K   hợp  c    ì  ó     ó h            rở 
 h  h mộ  bộ ph   củ  c    h c: Hợp  hấ , hò   h p” 
Tích hợp  hô   phả      ặ  cạ h  h  ,   ê           h   m       m  h p, 
        c c  ố     ợ   h   c c bộ ph   củ   ố     ợ        h     ạ    h  h mộ  
ch  h  h . Tr           c  h     có h         ích hợp: Tích hợp  ọc     loại tích 
hợp dựa trên cơ sở liên  ết hai ho c nhiều m n học thuộc  c ng một  lĩnh  vực 
ho c một số lĩnh vực g n nhau”, cò   ích hợp           tích hợp dựa trên cơ sở 
liên  ết các đối tượng học tập, nghiên cứu thuộc các lĩnh vực  hoa học  hác 
nhau”      q   h mộ  chủ  ề. [1]  
Th   q       m củ   h ề   h   h   học,        c  h   h      ích hợp    
ph  hợp    có h    q ả.  ì   h   ó     h     chủ            m   ch       rì h, 
 ộ      , ph     ph p  ạ  học. 
Chú    ô  q       m rằ  ,                                               
                                                                               
                                                                               2 
                                                                        
                                                                               
                                                                           
                                                                                      
                                                                             
                                                . 
2. Đặc tính quan trọng của chương trình giáo dục tích hợp  
     hì h củ  q       m  ích hợp  r    ph    r    ch      rì h        c 
    h       mô hì h  C   ”  - mộ    r     hữ    c ch     p  c   h    q ả,  ã    
       ợc  r     h            ở h   50  r      ạ  học  rê   h      .  C   ”    
         củ  c c   : Hì h  h  h ý   ở   (C  c      – Th       (        – Tr    
kha  ( mp  m            h  h ( p r    ,    mộ   ề       q ốc          ợc 
hì h  h  h      p ứ    h  cầ  củ  c c     h   h  p    c c bê    ê  q     h c 
 rê          h        r       c      c    hả  ă   củ     h   ê      p  h  c c      
 hức c  bả ,  ồ    h    ẩ  mạ h  ố         c học c c     ă   c   h           
   p,     ă         ạ   ả  phẩm, q    rì h    h   hố  .        mộ  ph     ph p 
       úp   ả  q       ợc h    ấ   ề  h   chố     :  ạ     h   ê    ề   ì (     
 hức,     ă        h    ộ…        m   h            h   ê      h hộ    ợc   r    hức. 
 ô hì h  C   ”      rê  ch ẩ   ầ  r  củ  m       h   hề, m     r         
 h       c c ch      rì h        c có  í h  ích hợp,  h      hích ph     ph p học 
  p  ích hợp, chủ  ộ  , học  rả    h  m củ     h   ê      ạ    ợc ch ẩ   ầ  r  củ  
    h      ạ . 
 ề        C   ”  ã   ả   hích c   h  c   ở  í      ch  mộ  ch      rì h 
       c   ích hợp,  ê    ê   hữ   đặc  tính quan  trọng của một  chương trình 
giáo dục tích hợp, đó là: [2],[3] 
- Ch      rì h        c   ợc    chức      q   h c c ch  ê      h,   ợc 
    cấ   rúc     ch  c c ch  ê      h có  h       ố     h   rợ  ẫ   h   h  ,  r   
       c   ch r       ộc   p      h  . 
- C c     ă   c   h              p,     ă         ạ   ả  phẩm, q    rì h, 
   h   hố           chặ  chẽ     c c mô  học m     í h h   rợ  ẫ   h  ,  hằm 
  ả   ỏ  m    h ẫ    ềm ẩ    ữ  ch  ê  mô      h        hữ       ă      . 
-     mô  học h ặc  rả    h  m học   p  ặ  r  c c ch ẩ   ầ  r  c   h   ề 
      hức ch  ê      h,  ề c c     ă   c   h              p,  ề     ă         ạ  
 ả  phẩm, q    rì h,    h   hố  ,  hằm  ảm bả     h   ê  có   ợc  ề   ả   ph  
hợp ch            củ  họ  r         rò            . 
Tr    q    rì h ph    r    ch      rì h        c  ạ  học h       ,       
       chú   rọ        ộ          cấ   rúc ch      rì h,     q      m         
m   q    rì h      ạ         m   ph     ph p  ạ , ph     ph p học củ        
học,  ồ    h    ề c p     ph           ạ  học cũ    h  q    rì h    h    ,   c 
 h       q ả học   p. Tí h  ích hợp củ  ch      rì h  ẽ  h  h    ở cả  ộ      , 
cấ   rúc    ph      hức      ạ  củ   ó. C   h    :   3 
- Ch      rì h        c  ích hợp nhấn mạnh đến việc tạo ra các dự án 
học  tập m  ở  ó có      ích hợp        hức,     ă      ê      h,        h    cả 
 hữ       ă   c   h  . Thô   q      c  h m         c c       học   p,       
học   ợc ph    r    bả   h  ,   ợc  rả    h  m    rè           hì h  h  h ch ẩ  
      hức,     ă     p ứ    ê  cầ  củ      h      ạ     củ   ã hộ . 
- Tr    ch      rì h  ích hợp,    ồ   r   hức  ẽ  hô    ó    h     r    
 h ô   h  củ  c c học phầ /mô  học m    ô  có    h       ợ  r          ch 
giáo khoa, tạo ra tính mở trong hoạt động nhận thức – học tập. 
- Ch      rì h        c  ích hợp   úp ch  việc nhận thức – học tập của 
người học trở nên linh hoạt, mềm dẻo hơn. N     học chủ  ộ    h m     c c 
 hóm   ả  q     c c       học   p; chủ  ộ    r      ả  q     c c  h  m    học 
  p      ợc  hả  ức       ạ   hô   q   c c  h  m    có  í h mở,  ích hợp c c    
 ă   ch  ê  mô ,   hề   h  p   ê      h,        h     hữ       ă   c   h  . 
Thô   q   ch      rì h        c  ích hợp,       học   ợc  h      hích ý  hức 
     p   ả  q      ấ   ề,  h      hích ứ              hức  h c        ã hộ      
q    rì h học   p,   ợc  h m         mộ  q    rì h        c          . 
- Ch      rì h  ích hợp cũ    ạ    ề       ch        học   ợc  h m     
vào các nhóm sinh viên linh hoạt: có  hữ    hóm c    ch  ê      h  h    ả  
q     c c  h  m    ch  ê  mô  hẹp,    ; cũ   có  hữ    hóm    ê      h    
  ả  q     c c  h  m     ò  hỏ      ích hợp       hức,     ă   củ   h ề      h; 
h ặc  hóm            h,  h ề   ộ     ,  rì h  ộ      ả  q     c c  h  m    có 
mố  q      m    c ch    p c   củ   h ề      h  h   học  h c  h  . 
3. Các phương pháp tiếp cận trong phát triển chương trình giáo dục 
tích hợp 
3 1  P                             (T   M                 A       ) 
Tức             mộ  ch      rì h        c có     ích hợp c c     h/     
ngành      q   h mộ   ấ   ề m   h ề      h  h   học c    q      m. Nhữ   
chủ  ề học   p ch    ch   h ề      h m    hô   q    ó,       học có  h    ả  
q     chủ  ề  rê  c   ở c c  óc  ộ  h   học  h c  h   (xem thêm hình 1) [4]. 
Th   q       m    p c    ích hợp     ngành  (Multidisciplinary 
Integration),          cũ   có  h   ạ  r   hữ       h học            r    mộ  
ch       rì h       ạ . Thí   :     h  ă   - Sử,     h  ă  -    ,     h T    - 
Lí,     h C  –       ử,     h Hó  – Lí, Hóa – Sinh, Hóa –  ầ  … Ở   , học 
si h  h      ìm h     ă  học         ch  ử    c     h      h          . Họ 
  h ê  cứ              ạ  c   h  củ    ch  ử     ọc  ă  học  r     h   kì  ó. Thí 
  : học     h  ọc The Red Badge of Courage bằ            h   r     h    h ê  
cứ  c ộc  ộ  ch     r      ch  ử.    4 
Hình 1. Phương pháp tiếp cận đa ngành 










Tr      ích hợp        h,                     hữ   chủ  ề       rê  c c 
   h   c mô  học  h c  h  ,  h           3 mô  học  rở  ê ,    có  h   h  hú  
      học ở c c  ộ       h c  h  , c c   p học  h c  h  , h ặc cả  r     c    
 h m      h c h     ộc   p       ch học  hô    h     (           ê    p .    c 
  m  ó   m  ạ   h ề   ợ  ích ch        học. S  h   ê    ợc   m    c    cộ     c 
    mọ         r    mộ    p   h       ạ     ề   h     hức       ộ        (c c   hóm 
m         ;   ợc   rả    h  m      h  h       h    b          c  ấ   ề   r    mộ  
q    rì h  h m ph          củ  họ  hô   q    hữ    ả  phẩm  rì h b       ạ   
m  h họ  ch  chủ  ề:      , mô hình,   r  h      …;   ợc học    p   ẫ   h      
 ạ  hă   h  , hứ    hú  r    q    rì h   m    c cộ    ồ  . 
3.2. P                               (T   I                 A       ) 
- T  p  c      ê      h   r    ph     r    ch       rì h        c   ức     xây 
     mộ  ch      trình có  ố     ợ    h     hức – học    p      hữ   ch ẩ       
thức,     ă   ch    ch   h ề      h/         h có   ê  q    m   h   r     h   
c c     h/         h học  ó, phả   ử      c c ch ẩ        hức,     ă   ch    
 ã   ợc  ích hợp  r    ch      rì h. Thí   ,  ích hợp  ử      m    í h     
 r    ch      rì h   ả    ạ  củ   h ề      h   ê  q    chứ  hô   phả         
     ch      rì h     ử      m    í h. 
- Ch      rì h  ích hợp   ê      h có  hữ   chủ  ề,       học   p m  q   
 ó,       học phả   ử            hức củ   h ề      h/         h      ả  q    , 
 ạ    ợc         ố   r   hức củ   h ề      h      h       ạ  mố  q    h ,         
chặ  chẽ   ữ   r   hức  h   học      h       h     h c [5]. Thí   ,           h     
 ích hợp     ă    ọc,     ,         p  r     h   học   ô    ữ h ặc  ích hợp      
 hức   ch  ử,      í,    h   …  r    mộ  ch      rì h   h ê  cứ   ã hộ , h    ích 
hợp    h học,      í, hó  học…   r     h   học  ề   r    ấ . Tr      ích hợp    ê  
ngành (Interdisciplinary Integration), cầ    c    h  hữ       ă  ,  h      m, chủ 
 ề m     c rè       ,    h hộ  chú    ò  hỏ        học phả   ử            hức,    
 ă   củ   h ề      h  h   học. Kh   ó, ch      rì h   ợc    chức xoay quanh 
 hữ   chủ  ề,       học   p có  í h   ê      h [4]. (Xem thêm hình 2) 

Âm nhạc 

Lịch sử 

Thiết kế và 
công nghệ 

Toán học 

Giáo dục 
thể chất 

Địa lí 

Kịch 
nghệ 

Khoa học 

Kiến thức 
gia đình 

Anh ngữ 

Chủ đề   5 
Hình 2. Phương pháp tiếp cận liên ngành 

Th c h    chủ  r         m   că  bả                ề         c    c    m  
 ạ  hộ   ả     ầ    hứ     ã  ề  r ,    c q      r   ,          q       m   ích hợp 
 r       chức  ạ  học    ph    r    ch      rì h        c  ẽ    h         ú       
          h   ấ      h       .        c  ạ  học cầ  c    ó     h  m    h     ầ     
có  h   h         ợc  hữ   ch      rì h        c ph  hợp      h  cầ   ã hộ ,  óp 
phầ   hô              c   chấ    ợ          c           củ  c c  h   r    . 
T I LI   THA  KH O 
1. T                  (1993 , N B  ă  h  , H   ộ  
2. Hồ Tấ  Nh  ,      Th     h Tr  h, (2010), Cải cách vài  ây dựng C Đ  
 ĩ thuật theo phương pháp tiếp cận “CDIO”, N B  HQ  TP, Hồ Chí    h. 
3. Edward F. Crawley, Johan Malmqvist, Sören östlund & Doris, Brodeur, 
(2007), Rethinking Engineering Education  he “CDIO” Approach. 
4.  Susan M. Drake and Rebecca C. Burns, (2004),  Meeting Standards 
Through Integrated Curriculum. http://www.ascd.org. 
5. Http://cost.ua.edu 

Anh n ữ 

Kh   học 






L ch  ử 






     í 
Chủ đề 
Khái niệm 
(Tích hợp kĩ năng (biết đọc, viết, 
suy nghĩ, tính toán, nghiên cứu…)   6 
SUMMARY 
Làm thế nào để phát triển được chương trình giáo dục cho ph  hợp với  u 
thế đ i mới giáo dục hiện nay và đáp ứng nhu c u của    hội  Đó là câu h i đ t ra 
đối với các nhà trường đại học và các nhà nghiên cứu, mà việc giải quyết nó trước 
hết và quan  trọng  là c n phải  tìm  iếm nh ng cách  tiếp cận hiệu quả hơn  trong 
việc  ây dựng, phát triển chương trình. 
 ài báo này  tập  trung  làm r   thế nào  là phát  triển chương  trình giáo dục 
tích hợp, đ c  tính  quan  trọng  của một  chương  trình  giáo  dục  tích  hợp,  và  các 
phương pháp tiếp cận trong phát triển chương trình giáo dục tích hợp. 

How to develop education curriculum suitably to the educational 
innovation trend and to meet the demands of the society? That is the question for 
all universities and researchers with the foremost and  important answer is to 
find out more effective approaches in developing curriculum. 
This article focuses on clarifying what is  integrated  educational 
curriculum  development, outstanding characteristics of an integrated 
educational curriculum and approaches in developing it. 



0 nhận xét:

Đăng nhận xét